ارتباط پلی مورفیسم ژن های fxi و dgat1 با صفات تولیدمثلی در گاو شیری هلشتاین

در اغلب گاوداری ها به منظور تولِید اقتصادی شیر ضروری است که تولید مثل با بازدهی بالایی صورت گیرد. یک گاو باید تا حد امکان دوره های شیردهی متعددی را با حداکثر تولید شیر سپری نماید تا بتواند به تولید بالاتری در طول عمر خود دست یابد. عوامل متعددی از جمله ژنتیک، فیزیولوژی، محیط، نوع مدیریت، درصد آبستنی را تحت تاثیر قرار می دهند. تعیین و شناسایی علل اصلی بازدهی پایین تولید مثلی که به ندرت مربوط به یک عامل است مشکل می باشد. کمبود فاکتور xi که در اصل یک پروتئین خونی است که به لخته شدن خون کمک می نماید می تواند باعث کاهش نمو فولیکول تخمدان گردد. دی آسیل گلیسرول آسیل ترانسفراز (dgat1) آنزیم کلیدی در سنتز تری گلیسیرید است. قرار گیری ژن کد کننده این آنزیم بر روی کروموزوم 14 و عدم تولید شیر در موش های فاقد هر دو کپی ژن یاد شده آن را به عنوان کاندید مهمی در تولید شیر و چربی شیر معرفی کرد. این آزمایش به منظور مطالعه چند شکلی در ژن فاکتور xi و dgat1 و بررسی ارتباط آن با صفات تولیدمثلی انجام گرفت. بدین جهت نمونه خون 120 راس گاو ماده هلشتاین از چهار گله متفاوت در استان اصفهان (94 گاو با تعداد تلقیح بیش از 3 بار و 26 گاو بصورت تصادفی) جمع آوری شد. نمونه های dna پس از استخراج، به کمک واکنش های زنجیره ای پلی مراز (pcr) تکثیر شد. محصول واکنش برای ژن فاکتور xi طبیعی و یک قطعه bp244 و برای ژن dgat1 یک قطعه bp378 بود. بعد از انجام واکنش pcr محصول آن برای ژن dgat1 به کمک آنزیم برش دهنده bgli هضم گشت. چند شکلی مورد نظر جانشینی دو نوکلئوتیدی در موقعیتbp 10433 و bp10434 واقع در اگزون هشت کروموزوم 14 است که باعث تبدیل اسیدآمینه لایزین به آلانین می شود. در تیپ وحشی (آلل(k دو قطعه به اندازه های 282 و 96 جفت باز حاصل می شود. در حالت جهش یافته (آلل(a سه قطعه 254، 96 و 28 جفت بازی بدست می آید. برای ژن فاکتور xi یک ژنوتیپ aa و برای ژن dgat1 سه ژنوتیپ aa، ak و kk مشاهده شد. سه ژنوتیپ مذکور به ترتیب دارای فراوانی 59/0، 34/0 و 06/0 بودند. در نتیجه فراوانی آلل kو a به ترتیب23/0 و 77/0 بدست آمد. آنالیز داده ها به کمک نرم افزار sas رویهmixed برای ترکیبات شیر و صفات تولید مثلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این مطالعه پلی مورفیسم مورد بررسی با درصد چربی شیر و طول دوره آبستنی ارتباط معنی دار و با سایر صفات ارتباط معنی داری نداشت.